Odprawa
Kiedy przysługuje odprawa
Odprawa przysługuje w wyjątkowej sytuacji. Wyjatkowo zakończenie stosunku pracy daje prawo do odprawy. Odrpawa przysługuje w sytuacji redukcji etatu.
Redukcja etatu, zasadniczo następuje wtedy kiedy dany etat pracy przestaje istnieć i żaden inny pracownik nie obejmuje tego stanowiska pracy. Inaczej mówiąc- znika praca, którą wykonywaliśmy, i na skutek tego my tracimy pracę.
W każdej innej sytuacji- zakończenie stosunku pracy: za porozumieniem stron, zakończenie stosunku pracy poprzez zwolnienie dyscyplinarne, rezygnacja z pracy przez pracownika (nawet w okolicznociach, za które winę ponosi pracodawca) nie dają podstawy do roszczenia o odprawę. W tych sytacjach może przysługiwać odszkodowanie za niezgodne z prawem zwolnienie/ zakończenie stosunku pracy.
Wysokość odprawy
Na podstawie przepisów prawa regulujących odprawy, wszyscy uprawnieni pracownicy mogą otrzymać ustawową jednorazową odprawę z tytułu redukcji etatu. Pracownikowi przysługuje dwutygodniowe wynagrodzenie za każdy rok pracy wraz z tygodniową premią, które nie może przekroczyć maksymalnego pułapu tygodniowego wynagrodzenia brutto w wysokości €600. Praownik z 3 letnim stażem pracy ma prawo do 7 tygodniówek odprawy ( dwie tygodniówki za każdy rok pracy i jedną bonusową), pracownik z 10 letnim stażem pracy- prawo do 21 tygodniówek odprawy. Porozumienia w miejscu pracy obejmujące redukcję etatów i dobrowolne odprawy mogą przewidywać wyższe kwoty odpraw (np. Większą liczbę tygodnióek za każdy rok stażu pracy)
Uprawnienie do otrzymania odprawy jest uwarunkowane co najmniej dwuletnim nieprzerwanym stażem pracy (104 tygodnie). Pracodawca ma obowiązek powiadomić pracownika o redukcji etatu z odpowiednim okresem wypowiedzenia uzależnionym od stażu pracy zgodnie z Ustawą o minimalnym okresie wypowiedzenia oraz warunkach zatrudnienia lub umową o pracę.
Brak wypłaconej odprawy przez pracodawcę
W sytuacji, gdy pracodawca ne ma środków pieniężnych na odprawę, może skorzytać ze środków specjalnego funduszu państwowego, który wypłaci odprawę za pracodawcę. Warunkiem jest przedstawienie: albo dowodu o braku środków finansowych ze zobowiązaniem się przez pracodawcę do zwrotu tych srodków lub odpwiedniej decyzji sądowej o przyznaniu odprawy.
Przymusowy urlop bezpłatny (Lay-off) lub skrócony czas pracy (short-time)
Pracodawca ma prawo skierować pracownika na przymusowy urlop bezpłatny (urlop postojowy) lay-off lub skrócić czas pracy short time (oznacza to skrócenie czasu pracy co najmniej o połowę), jeżeli nie ma dla pracownika pracy lub jej wystarczającej ilości, jednakże przewiduje, że taka praca niebawem się pojawi.
Praocownik kierowany na taki urlop lub pracujący w skróconym wymiarze czasu pracy ma obowiązek znosić ten stan przez co najmniej 4 tygodnie (lub 6 tygodni w sposób przerywany w ciągu ostatnich 3 miesięcy). Po upływie tego czasu, może wypowiedzieć stosunek pracy z zachowaniem prawa do odprawy, chyba ze pracodawca w określonym terminie i przy zachowaniu odpowiednich procedur zaoferuje pracownikowi ponownie pracę w odpowiednim wymiarze.
Selekcja pracowników do lay off czy short time musi się odbywać w sposób sprawiedliwy- tak jak ewentualna selekcja do zwolnień z z racji redukcji etatów.
Dochodzenie swoich praw
Pracownicy mają prawo do złożenia skargi z szeregu ustaw z zakresu prawa pracy co do odrpaw, umów o pracę, wynagrodzeń, naruszeń przepisów o czasie pracy itd. Podstawowy termin na złożenie skargi do WRC- Workplace Relations Commission wynosi 6 miesięcy. Nieprawdą jest, że z roszczeniami można czekać do zakończneia stosunku pracy (wtedy skarga będzie mogła objąc ostatnie 6 miesięcy naszego zatrudnienia). Istnieje możliwość wydłużenia terminu na skargę do 12 miesięcy- ale trzeba spełnić określone warunki. Nieznajomość prawa czy bariera językowa nie są uznawanymi podstawami do ubiegania się o wydłużenie terminu na złożenie skargi.
W sprawach dotyczących naruszeń przepisów dotyczących odpraw, w grę wchodzą następujące roszczenia:
- Roszczenie o odprawę z racji zwolnienia w wyniku redukcji etatu
- Roszczenie o odprawę po wypowiedzeniu stosunku pracy po okresie lay off lub short time
- Roszczenie o odszkodowanie za niesłuszne zwolnienie z pracy (redykcja etatu jako powód zwolnienia jest powodem nieprawdziwym lub nastąpiła nieprawidłowa selekcja danego pracownika do zwolniena w sytuacji redukcji części etatów)
Przykładowe sprawy, w których reprezentowaliśmy naszych klientów przed sądami pracy
Odprawa
Shop Assistant-v- Shop decyzja nr ADJ-00014634
Odprawa dla pracownika agencji
An Agency Worker An Agency Worker provider decyzja nr ADJ-00015084
Odprawa po okresie lay-off
Crèche Assistant Manager v A Crèche decyzja nr ADJ-00013421
Odprawa- prawidłowość skierowania na lay-off
G4S SECURE SOLUTIONS (IRELAND) LTD - AND - KRZYSZTOF STANEKLabour Court sprawa nr: RPD186
Skarga dotycząca czasu pracy
Pracownik -v- G4S SECURE SOLUTIONS (IRE) LTD; Labour Court, sprawa nr: DWT1832
Skarga z Ustawy o Sporach Zbiorowych
Pracownik -v- Firma Ochroniarska; Labour Court, sprawa nr: LCR21859
Dyskryminacja- ciąża
CLELANDS SUPERMARKETS LTD -v- Employee Labour Court decyzja nr EDA1735
Dyskryminacja- zwolnienie z pracy w trakcie choroby
Maciej Czajka -v- Musgrave Retail Partners Ireland Ltd; decyzja nr DEC-E2017-084
Dyskryminacja- ciąża zwolnienie z pracy
Employee- v- WRIGHTS OF HOWTH SEAFOOD BARS LIMITED
Labour Court decyzja nr: EDA1728
Odprawa- rzekoma zmiana pracodawcy (jedna z 49 spraw)
Employee -v- Nine One One Retail Limited (In Liquidation), Employment Appeals Tribunal decyzja nr: RP328/2014
Dyskryminacja- ciąża-skrócone godziny pracy
A Female Worker -V- A Retail Multiple Adjudicator/Equality Officer decyzja nr DEC-E2016-064
Stawki godzinowe- pracownicy agencji
Employees-v- NOEL RECRUITMENT CITI NORTH LIMITED; Labour Court decyzja nr: AWD1517
Dyskryminacja- zwolnienie z pracy- kobieta w ciąży
Employee-v- ROTTAPHARM LTD; Labour Court decyzja nr EDA159
Dyskryminacja- zwolnienie z pracy- ciąża
Employee-v- Employer; Labour Court decyzja nr EDA1314